دولت با دیپلماسی آب به وزارت نیرو کمک کند

میزگرد ایسنا با موضوع بررسی چالش‌های مدیریت منابع آب استان، با حضور سه کارشناس آب برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایسنا، میزگرد بررسی چالشهای مدیریت منابع آب خراسان رضوی، با حضور دکتر احمد قندهاری، مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب منطقه ای استان، دکتر هادی اعظمی، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای چهارم شهر مشهد و دکتر حجت میانآبادی، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری آب، در محل دفتر ایسنا در مشهد برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ابتدای این میزگرد هادی اعظمی در پاسخ به این سوال که در حوزه آب، از نظر کمی و کیفی، کدام مخاطرات، در استان در وضعیت بحرانی است، گفت: در وضعیت فعلی، در کلان‌شهرهای ایران، معضلاتی وجود دارد که ممکن است در شرایط بحرانی قرار داشته باشد و بعید به نظر می‌رسد که در کوتاه مدت، حل شود. در کلان شهری مثل مشهد مقدس، مشکلات و چالش ها فراوان است اما چند مورد، در وضعیت بحرانی قرار دارد. موضوعاتی مثل حاشیه‌نشینی، آلودگی هوا و البته بحران آب می‌تواند از بحث‌های مهم و اولویت‌دار این شهر باشد.

وی عنوان کرد: اگر بخواهیم با نگرش بهینه به مدیریت منابع آب بپردازیم، باید بپذیریم که علی‌رغم وجود مشکلات اساسی در میزان کم بارش جوی، برخوردهای بهینه‌ای با مساله آب نداشته‌ایم. از آب‌های موجود در منطقه باید بهتر استفاده شود.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر مشهد خاطرنشان کرد: کشور ما در کمربند خشک دنیا قرار دارد و در بعضی از سال‌ها، میانگین بارندگی در ایران، کمتر از یک‌سوم میانگین بارندگی در جهان است. در بعضی مناطق نیز، در شرایط خاص و ویژه‌تری قرار داریم. از نگاه جغرافیای سیاسی و از منظر ژئوپلیتیک آب، هر آنچه در غرب کشور، نسبت به کشورهای مجاور، فرادست هستیم، در شرق کشور، فرودست محسوب می‌شویم.

وی افزود: در شرق ایران ما در تنگنا قرار داریم و حقآبههای ما مرتبا نادیده گرفته می‌شود. بیش از 15 سال است که متخصصان این حوزه، تاکید می‌کنند که مراقب حق‌آبه‌ها در شرق کشور باشیم، اما متاسفانه با وجود اینکه در منطقه خشک دنیا هم قرار داریم، حق‌آبه‌های ما مطالبه نمی‌شود. اخیرا در مجلس شورای اسلامی، بحثی مطرح شد که دولت موظف است برای مطالبات فرهنگی و اقتصادی در شرق ایران در گرفتن حق‌آبه‌ها، فعال‌تر باشد. جای تاسف است که اینقدر دیر شروع کردیم.

اعظمی اظهار کرد: اگر بخواهیم به مساله آب در منطقه بپردازیم، می‌توانیم در سه سطح بین‌الملل، ملی و محلی، بحث کنیم. در سطح بین‌الملل، ما از نگاه ژئوپلیتیک آب، چالش داریم اما می‌توانیم با تدابیر بهینه به سمت رفع این نقیصه حرکت کنیم. کشور افغانستان به علت شرایط خاص و خشک جغرافیایی، نگاه ویژه‌ای به مساله آب دارد. هر چقدر که ما در زمینه ژئوپلیتیک آب نسبت به این کشور همسایه، فرودست هستیم؛ در مساله راه، می‌توانیم پناهگاه همسایه محصور در خشکی خود باشیم. از این فرصت می‌توان امتیازات معقول را در اختیار افغانستان قرار داد و از آن طرف برای اخذ مطالبات به حق خودمان در زمینه حق‌آبه رودخانه‌های هیرمند و هریرود نگران و دلواپس نباشیم.

استاد دانشگاه فردوسی ادامه داد: در سطح ملی با توجه به جمعیت زیاد خراسان رضوی و وجود بارگاه امام رضا(ع) وجود گردشگران و زائران زیاد که در دوران پسابرجام احتمال حضور بیشتر گردشگران خارجی افزایش می‌یابد، لازم است که به این استان به صورت منفرد نگاه نکرد.

این پژوهشگر جغرافیای سیاسی گفت: در سطح محلی، مدیریت موضوعاتی مثل آب و آلودگی هوا، فقط مختص شهرداری و مدیریت شهری نیست بلکه سازمان های مختلفی در این حوزه‌ها منشا اثر هستند و باید با هماهنگی سازمان‌های مربوطه برنامه‌ریزی و اقدام کرد.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای شهر مشهد بیان کرد: در سطح کلان شهر مشهد، نقش شورای شهر پررنگ‌تر به نظر می‌رسد. متاسفانه در سال‌های اخیر، شوراهای شهر بیشتر شورای شهرداری بوده‌اند و به دنبال انتخاب شهردار و نظارت بر آن در صورتی که شورای شهر باید نگاه جامع¬تری به شهر داشته باشد و باید به مساله آب بیشتر ورود پیدا کند.

اعظمی اضافه کرد: در حال حاضر کمیسیونی که به طور ویژه بر روی آب تمرکز کند، در شورای شهر وجود ندارد. کمیسیون آلودگی هوا در شورای شهر مشهد وجود ندارد اما به علت اینکه این مساله برای مرکز پژوهشهای شورای شهر اهمیت داشت، یک کارگروه ویژه آب در قالب نشست‌های مختلف با سازمان‌هایی که در حوزه آب تصمیم‌ساز هستند، در این بخش فعالیت میکند.

وی گفت: بازچرخانی آب و تصویب آن در شورای شهر و ابلاغ آن به بعضی از سازمان‌ها از جمله شهرداری، استفاده از وسایل کاهنده آب که منجر به مصرف بهینه می‌شود و نیز بحث کارواش خشک، خروجی این کارگروه است. در حوزه مصرف آب، بیشترین مشکلات ما مربوط به مباحث فرهنگی است که شورای شهر و سازمان‌های متولی آب باید در این زمینه فعالیت بیشتری داشته باشند و امیدواریم که نتایج خوبی در پی داشته باشد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در تیر ماه 95 رییس‌جمهور در رابطه با مصرف بهینه آب، بخشنامه‌ای ابلاغ کرده است که تا چندین ماه پس از آن، بسیاری از سازمان‌های مرتبط از این بخشنامه اظهار بی‌اطلاعی کردند.

در ادامه صحبت‌های دکتر اعظمی، دو محور سخنان ایشان را مدنظر قرار می¬دهیم. یکی اینکه در بحث دیپلماسی آب، دولت چه اقداماتی در خراسان رضوی و شرق کشور انجام داده است؟ و مسأله دوم اینکه ارتباط سازمانی بین آب¬منطقه‌ای و شورای شهر چگونه است؟

دکتر احمد قندهاری، مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب منطقه‌ای‌ خراسان رضوی، اظهار کرد: از دو منظر به مساله آب می‌پردازم؛ اول منظر کارشناسی و دوم منظر مسئولیتی. از نظر کارشناسی وضعیت آب استان مناسب نیست. کم‌آبی را اگر به کمیابی و کمبود ترجمه کنیم، در بسیاری از مناطق استان، هم کمیابی داریم و هم کمبود. این دو واژه در ادبیات آب کاربرد زیادی دارد. کمیابی در جایی است که ذاتا آب کم است و کمبود در شرایطی است که ما مصارف خود را آنقدر بالا میبریم که دچار کم‌آبی می‌شویم.

وی خاطرنشان کرد: منابع آب استان به علت محدود بودن، اهمیت زیادی دارند. آب سطحی در استان کم است و عمده رودخانه‌های ما فصلی است. متاسفانه بر سر این منابع محدود، رقابت ناخوشایندی وجود دارد. از طرفی معضلات فرهنگی در استفاده از مصرف آب نیز وضعیت آب استان را ناگوار کرده است.

قندهاری ادامه داد: هرچند یک دستگاه متولی مثل شرکت آب منطقه‌ای استان در بحث بستن چاه‌های غیرمجاز اقدامات کم‌نظیری انجام داده و موجب شده که در این زمینه، رتبه اول را در کشور داشته باشیم اما امروز مشکلات فرهنگی مهم¬ترین علت حفاری چاه‌های غیرمجاز است. ریشه این مشکل در عدم آموزش‌پذیری ماست. فرهنگ آموزش‌پذیری ما ضعیف است.

وی تصرح کرد: رقابت در مصرف آب ما خراسانی‌ها را در بدترین شرایط قرار داده است. بیش از یک میلیارد کسری مخزن داریم. تاکید من در بحث آموزش‌پذیری است؛ همچنین نقش رسانه و دانشگاه در این زمینه پررنگ است که به زعم من در هر دو زمینه کم کار کرده‌ایم. بعد از سال‌ها در دانشگاه متوجه شدیم که مثلا فلان رشته را در آب احتیاج داریم. در رسانه‌ها نیز کم کار شده است. وقتی همه پژوهش‌ها نشان می‌دهد مهم‌ترین بحران استان، بحران آب است، انصافا می‌طلبد که بخش بزرگی از فعالیت رسانه‌ها مربوط به این حوزه باشد.

مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب منطقه‌ای استان افزود: در بحث کمیت آب بسیار مشکل داریم که این مشکلات نسبت به بحث‌های کیفی آب در حال حاضر محسوس‌تر است اما در بحث کیفیت آب و مباحث زیست محیطی و حفاظت آب، به علت اینکه مشکلات در این حوزه برای مردم و مسئولان هنوز کمتر محسوس بوده، بسیار زیاد غافل بوده‌ایم.

قندهاری بیان کرد: علت این امر نیز این است که برای دستگاه‌های متولی تعریف دقیقی از حفاظت آب تعریف نشده است. به نظر می¬رسد باید مسئولیت حفاظت آب را تعریف کنیم و یا بعضی از مسئولیت‌های سازمان محیط زیست را به سازمان¬های تخصصی‌تر مثل شرکت آب منطقه‌ای بسپاریم.

وی خاطرنشان کرد: محیط زیست خراسان بسیار شکننده است. مثلا در شمال کشور، در یک متر مکعب، تعداد زیادی گیاه یافت می¬شود اما در مناطقی از استان ما در یک کیلومتر مربع هم ممکن است به اندازه آن یک متر مربع در شمال کشور، گیاه پیدا نشود. در جایی که در 100 متر مربع یک گیاه وجود دارد، کندن آن گیاه، نقش بسیار مخربی در محیط زیست آن منطقه دارد. به این جهت که آن یک گیاه سهم خودش را در منطقه ایفا کرده و نگهدارنده خاک و آب است.

مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب منطقه‌ای استان اظهار کرد: به رغم این موضوع محیط زیست آبی در استان ما جای کار زیادی دارد. وقتی آب کم است، مسئولیت ما در قبال محیط زیست افزایش می‌یابد. وقتی محیط زیست در تقابل با توسعه و پیشرفت و مسائل کوتاه‌مدت قرار می¬گیرد، بحث بلندمدت محیط زیست در اولویت قرار نخواهد گرفت که این مساله نیز یک مشکل فرهنگی در مدیریت است. ما معمولا مسائل طولانی مدت‌تر را به تاخیر می‌اندازیم. در مساله محیط زیست و آب شرب همه درگیریم و همه ما به آب شرب و محیط زیست نیاز داریم؛ چه صنعتگر، چه کشاورز و چه همه مردم.

وی افزود: در حوزه دیپلماسی آب باید گفت که حوزه مدیریت آب از پیچیده‌ترین مباحث مدیریتی است. در یک محیط کوچک به راحتی می¬توان تصمیم گرفت اما وقتی که حوزه عمل ما همگان باشند، مدیریت و تصمیم‌گیری بسیار دشوار است. در مساله آب همگان درگیریم. این موضوع پیچیده در حال حاضر به یک متولی سپرده شده که این، معضلی است که باعث شده ارتباطات عرضی بین سازمان¬ها ضعیف باشد.

قندهاری تصریح کرد: اگر حوزه آب را به دو بخش دولتی و غیردولتی تقسیم کنیم، به زعم من در سطح دولتی باید یک تجدید نظر ساختاری صورت بگیرد؛ با این هدف که متولیان آب را به هم متصل کنیم. این هم می‌طلبد که کمیته‌هایی وجود داشته باشد. هرچند کمیته‌هایی تعریف شده مثل شورای حفاظت در سطح استان اما در بحث نقش شورای شهر و شهرداری به نظر می‌رسد که باید این ساختار تغییر کند.

مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب منطقه‌ای خراسان رضوی تاکید کرد: اگر قرار است شورا و شهرداری در بخشی به نام خدمات واحد شهری همه خدمات شهری را به عهده بگیرد، به نظر می رسد که باید حداقل در حوزه آب، این ساختار تقویت شود.

وی گفت: در سطح ارتباطات بین‌المللی کار سخت‌تری نسبت به تغییر ساختارهای داخلی خواهیم داشت. در منطقه ما همه به این نتیجه رسیده‌اند که رگ حیات اقتصادی و سیاسی در این منطقه، همین منابع محدود آب هستند.

قندهاری ادامه داد: آب منطقه‌ای خراسان رضوی در حوزه دیپلماسی آب عملکرد موفقی داشته است. جلسات در عالی‌ترین سطح مدیران استانی صورت می‌گیرد. فضای صادقانه‌ای بین ما و ترکمن‌ها وجود دارد. در ساخت سد دوستی این ارتباطات منجر به اقدامات بزرگی شد.

این پژوهشگر حوزه آب افزود: برای مذاکره با افغان‌ها ما با انسان‌هایی سرو کار داریم که سال‌های طولانی است که در شرایط جنگ زندگی می‌کنند. در زمان احداث سد دوستی، شرایط افغانستان به مراتب از امروز بدتر بود. امروز که اقدامات وزارت امور خارجه ما در برجام موفق بوده، به نظر می‌رسد که در حوزه دیپلماسی آب نیز دیپلمات-های ما باید کمک جدی به وزارت نیرو کنند؛ هرچند ارتباطاتی وجود دارد اما باید افراد خبره دیپلمات وزارت خارجه به مساله آب ورود پیدا کنند.

مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب منطقه‌ای استان خاطرنشان کرد: شرق کشور یک فرصت بزگ دارد به نام مرز. بهتر است مرز بزرگ شرق کشور را یک فرصت ببینیم نه تهدید. آب، مهمترین ارتباط‌دهنده بین ایران و افغانستان است که می‌تواند منجر به همکاری‌های بیشتری در حوزه‌هایی مثل راه و ترابری و مساله چابهار و مکران شود.

قندهاری تصریح کرد: مساله مهم این است که ما چطور باید با افغان‌ها مراوده کنیم. همه این مذاکرات، تکنیک و مدل ریاضی دارد؛ امروز افغان‌ها به شدت نیازمند کمک ما در بحث برق و انرژی هستند. از این فرصت اگر دیر استفاده کنیم و از متخصصان این امر استفاده نکنیم، ضرر خواهیم کرد.

این پژوهشگر حوزه آب و محیط زیست ادامه داد: متاسفانه مسائل زیست محیطی که در کشور به ویژه در جنوب غرب - که البته قابل پیش‌بینی بود - وجود دارد و نیز مسائل محیط زیستی استان به ویژه بحث مهاجرت در گناباد و نیز جاذبه‌های شهرهای بزرگ استان مثل مشهد، مدیریت کردن منابع آب و محیط زیست را روز به روز پیچیده‌تر می‌کند.

تهیه و تنظیم ازعلی خزاعی، خبرنگار ایسنا

انتهای پیام

منبع: ایسنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۱۲۴۷۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئیس سازمان سینمایی: تشکیل شورای فیلم اولی‌ها موجب ایجاد امید در میان نسل جوان شد

به گزارش قدس آنلاین به نقل از اداره کل روابط عمومی سازمان سینمایی، محمدخزاعی رئیس سازمان سینمایی در بازدید از بنیاد سینمایی فارابی و شورای فیلم اولی ها با تقدیر از زحمات و تلاشهای بی وقفه اعضای شورای تایید صلاحیت فیلم سازان اول گفت ؛ امید بسیاری از جوانان و علاقمندان به فیلمسازی و سینما به همین شوراست و طبق گزارش هایی که از طرق مختلف به سازمان رسیده است این شورا با دقت و پویایی ، عملکردی شفاف و قابل دفاع را از خود به جا گذاشته و چهره های مستعد ، توانمند ، قابل اعتنا و آینده دار را به سینمای ایران معرفی کرده است .

رئیس سازمان سینمایی با اشاره به متقاضیان زیاد از اقصی نقاط کشور برای حضور در جمع حرفه ای فیلمسازان با توصیه ی اکید به اعضای شورای تایید صلاحیت فیلم سازان اول عنوان کرد ؛ آنچه اکنون در حال رخ دادن است تزریق نیروی جوان ، تازه نفس و با انگیزه به عرصه ی سینمای کشور است که سالیان طولانی در این بخش کمتر مورد توجه قرار گرفته اند بنده معتقدم سینماگران حرفه ای هم از این برنامه و راهبرد سازمان سینمایی استقبال می کنند و چنانچه هر کس با نگاه منصفانه به این مسیر نگاه کند قطعا نتیجه ی حاصله را تحسین خواهد کرد . شاهد ادعای بنده کارگردانان جدیدی ست که از همین شورا تاییدیه گرفته و وارد عرصه ی حرفه ای شده اند و در جشنواره های دو دوره ی گذشته جوایز مهمی کسب کرده اند. در کنار جوانان با استعداد و متعهد و آینده دار برای سینمای ملی کشورمان نباید از تجربه و تخصص پیشکسوتان غافل شویم ،سینمای ملی و اسلامی ایران برای توسعه در حوزه های مختلف ملی و بین المللی باید از همه ظرفیت های کشور بهره مند شود.
خزاعی در ادامه گفت:امسال برای حمایت از ده فیلم اولی البته فیلم های ارزان قیمت مبلغی را در بودجه فارابی مصوب کرده‌ایم که به صورت جدی تر حمایت از جریان نسل نو آغاز شود.
 
خزاعی در ادامه افزود: من به آینده و افتخارات بزرگ این نسل متفکر و متخصص و متعهد امیدوارم نسلی که درک بالایی از زبان تصویر دارد و شناخت خوب از مسائل کشور و از دغدغه های ملی دارد و تلاش خواهد کرد که افتخارات این کشور را در عرصه های داخلی و خارجی به تصویر کشد.
سینمای ایران به متفکرین جدید و اندیشه های نو و بدیع با دغدغه های ملی و دینی احتیاج دارد، فیلمسازانی که تفکر را درآثار شبه روشنفکری و جشنواره زده نمی داند و ارتباط با مخاطب نیز در دغدغه های آنها مشاهده می شود. راه اندازی و بررسی مجوزهای کارگردان اولی در حوزه تخصصی بدور از جریان سرمایه داری که قبلا بر این حوزه احاطه داشت و تعیین کننده بود.

در پایان خزاعی ضمن تشکر از شورا و مدیر عامل فارابی آقای زین العابدین خواست یک مراسم ویژه جهت معرفی به تهیه کننده ها و سرمایه گذاران و نهادهای تولید کننده برگزار گردد در این جلسه درباره پرونده یکی از متقاضیان به صورت نمونه بحث و بررسی شد و رئیس سازمان در جریان چگونگی ارزیابی ها و تصمیم گیری اعضای شورا قرار گرفت . این جلسه با حضور اعضای شورای تایید صلاحیت فیلم اولی ها ، مجید زین العابدین ، رسول صدرعاملی ، حبیب ایل بیگی ، محمدرضاعرب ، مجید اسماعیلی ، مهدی آذرپندار ، امیربوالی و روح الله سهرابی برگزار گردید . مسئولیت دبیری این شورا را فرزاد اژدری بر عهده دارد.

صبا کریمی